Nếu giá nhà quá đắt khiến bạn lo ngại về việc mua một mình, việc mua chung nhà với người khác có thể là lựa chọn phù hợp. Khi mua chung, bạn sẽ chia sẻ trách nhiệm tài chính, công việc nhà và các quyền lợi liên quan đến nhà. Tuy có vẻ hấp dẫn nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro về chuyện tiền bạc và mối quan hệ giữa hai bên. Bạn cần cân nhắc thật kỹ xem có nên mua chung hay không.
Đồng sở hữu nhà là gì?
Với đồng sở hữu, hai hoặc nhiều người mua chung một ngôi nhà. Điều này cho phép bạn bè, người thân, đối tác hoặc thậm chí các nhà đầu tư góp vốn và mua chung một căn nhà lớn hơn hoặc đắt tiền hơn.
Tất cả đồng chủ sở hữu được ghi tên trên giấy tờ sở hữu. Ngân hàng cho vay sẽ đánh giá thu nhập, tài sản, nợ và điểm tín dụng của tất cả mọi người để phê duyệt khoản vay thế chấp. Các chủ sở hữu chia sẻ chi phí như tiền cọc, tiền trả góp hàng tháng, thuế nhà đất, bảo hiểm, tiền điện nước, sửa chữa và bảo trì.
Các hình thức đồng sở hữu khác nhau chủ yếu ở tỷ lệ sở hữu, khả năng bán và quyền thừa kế khi chủ sở hữu qua đời. Hai hình thức chính là:
Quyền sở hữu chung: Mọi chủ sở hữu có quyền sở hữu nhà bằng nhau, bất kể họ đóng góp vốn ra sao. Tất cả đều phải đồng ý khi bán phần vốn góp. Nếu có người qua đời, phần vốn của họ được chuyển cho những người còn lại.
Quyền sở hữu riêng lẻ: Tỷ lệ sở hữu tương ứng với số tiền đầu tư. Một người có thể bán phần vốn của mình mà không cần sự đồng ý của những người còn lại. Nếu có người qua đời, phần vốn của họ được chuyển cho người thừa kế.
Vì sao mua nhà chung có thể hấp dẫn đối với bạn?
Nếu giá bất động sản tăng cao khiến bạn lo ngại về khả năng mua được nhà riêng, thì việc cùng mua chung mang đến những lợi ích sau:
- Khoản trả góp dễ chi trả hơn do cộng gộp thu nhập
- Dễ được ngân hàng cho vay hơn
- Mua được nhà đắt tiền hơn do gộp vốn ứng trước
- Chia sẻ công việc nhà như dọn dẹp, làm vườn, sửa chữa, vv.
Các khoản thanh toán vừa với khả năng tài chính hơn: Việc cộng các khoản thu nhập lại với nhau có thể đồng nghĩa với việc đủ điều kiện để có lãi suất thế chấp thấp hơn. Chi phí được chia theo nhiều cách, cũng nâng cao khả năng chi trả.
Phê duyệt khoản vay dễ dàng hơn: Người cho vay đánh giá tổng tài chính của các đồng sở hữu, tăng tỷ lệ phê duyệt. Những người không đủ khả năng mua một mình sẽ có được chỗ đứng trên thị trường.
Mua được nhà đắt tiền hơn: Việc gộp các khoản tiền tiết kiệm để có khả năng trả một khoảng tiền trả trước lớn hơn sẽ mở ra nhiều cơ hội mua nhà hơn.
Chia sẻ công việc: chia sẻ công việc dọn dẹp, chăm sóc sân và nhà. Thật vui khi có những người khác ở bên để giúp sửa chữa các thiết bị trong nhà.
Tuy nhiên cũng cần cân nhắc những nhược điểm và rủi ro tiềm ẩn:
- Phức tạp về mặt pháp lý
- Khả năng xảy ra tranh chấp khi đưa ra quyết định
- Khó khăn khi bán lại một phần
- Rủi ro về tài chính nếu có người không trả được khoản vay
Mặc dù quyền đồng sở hữu mở ra cơ hội cho một số người mua được nhà nhưng hãy cân nhắc những nhược điểm sau:
Thoả thuận pháp lý Hợp đồng chi tiết xác định việc phân chia quyền sở hữu, trách nhiệm thanh toán, quyền sử dụng, kế hoạch rút vốn và giải quyết tranh chấp. Nếu không có quy định rõ ràng, xung đột có thể xảy ra.
Quyền quyết định Các đồng sở hữu phải thống nhất các quyết định liên quan đến tài sản. Vì với nhiều cá nhân,có nhiều ý kiến tham gia sẽ dẫn đến những bất đồng , sự đồng thuận không được đảm bảo.
Hạn chế về cải tạo hoặc di dời Việc bán lại quyền sở hữu một phần còn khó hơn cả một ngôi nhà. Và chủ sở hữu không thể đưa ra những lựa chọn đơn phương như chuyển đi hay cải tạo.
Rủi ro khi đồng sở hữu không thanh toán Nếu chủ sở hữu không thanh toán khoản vay, điều đó sẽ gây tổn hại đến điểm tín dụng của tất cả các đồng sở hữu. Và họ phải bù đắp sự thiếu hụt, nếu không sẽ ảnh hưởng đến nguy cơ bị tịch thu tài sản.
Đồng sở hữu có phải là lựa chọn tốt dành cho bạn?
Những câu hỏi chính cần xem xét
- Bạn có sẵn sàng hài lòng với việc chia sẻ trách nhiệm tài chính và các quyết định về tài sản chung?
- Bạn có sẵn sàng chi trả chi phí pháp lý để lập hợp đồng rõ ràng?
- Bạn có chuẩn bị tài chính khi có rủi ro nếu chủ sở hữu mất khả năng chi trả hoặc tranh chấp?
- Bạn có cùng quan điểm với những người cùng mua về mục đích và thói quen chi tiêu?
Khi quyết định mua chung, bạn cần lựa chọn đối tác cẩn thận, thảo luận kỹ các điều khoản và lập kế hoạch chi tiêu rõ ràng. Mua chung nhà vừa có thể mang lại cơ hội nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao. Hãy cân nhắc thấu đáo trước khi đưa ra quyết định.
